UKUFAKWA KWESITESHI “TẾT”

Hits: 454

HUNG NGUYEN MANH 1

     Namuhla, ithemu "Ttt" amazwe athile abuke kuwo njengendlela yoqobo lwangempela “Iholide” wesizwe saseVietnam, iholide elikhulu elihlukile ngakolunye lwezinye izizwe endaweni (EJapan, Korea…) futhi ithonywe yisiko lamaShayina. Kodwa-ke, abacwaningi abaningi bazamile ukulandelela emuva emthonjeni waleli gama eliqhamuka "Lễ Tiết" amaShayina. Ngakho-ke, “I-Tet” Kusetshenziswa amagama athi lelo gama "I-Tiết". Lapho ithuthukisiwe, le ncazelo ibonakala ijabulisa njengokuthi "I-Tết nhứt" kungenye futhi indlela esetshenziselwa kabi ngayo imisindo eyi-2 Sino-Vietnamese "I-Tiết nhựt”(Kusho uTết noma uSuku Olusha loNyaka), amagama asetshenziswe kaningi kusisho "I-Tết nhứt ơn nơi”(UTết useduze). Isisho esimangalisa kakhulu "ngày tư ngày tết”(Usuku olujwayelekile nosuku lweTết) lapho imigomo "tự" futhi "I-Tiết" lisuka kumagama amabili asusino-Vietnamese "I-Tiết tự". Okushiwo " Ngoyedwa" kungukulandelana kokulandelana konyaka, isizini, usuku, inyanga, kanjalo, "thiết tự" kusho ukubala isikhathi nge-oda elandelanayo lokulandelana ukusungula izinhlobo ezahlukene ze "Ttt" 2

     Nguyên đán (nguyên usho ukuqala, u-đán usho ekuseni) kusho ukuqala kosuku lokuqala konyaka. Nguyên đán ubizwa nangokuthi “I-Chính Đán"Ie"Chính nguyệt chi đán”Okusho ekuseni yokuqala enyangeni yokuqala yenyanga. Ngaphandle kwalokho, abantu basebenzisa igama elithi “UTam chiêu”Okusho 3 ekuseni (kuqala ekuseni ngonyaka wenyanga, okokuqala ekuseni ngenkathi, kuqala ekuseni enyangeni eyinyanga).

     Kuwo wonke umlando wamaShayina, i- "UTết Nguyên Đán"Iguqulwe kaningi:

- Ngaphansi kokubusa kwamaKhosi amathathu ku Hyn uhlu lwamakhosi, inyanga “Kancane kancane"(ihlosi) wakhethwa njengenyanga yokuqala yonyaka yokugubha Ttt (Lokhu kungenxa yokuthi kuleyo nkathi abantu babethanda umbala omnyama)

- The Umbuso we-Shang ukhethe inyanga “Inkabi"(buffalo) njengenyanga yokuqala yenyanga.

- The U-Tch'ou ubukhosi ukhethe inyanga “Tỵ"(igundane njengenyanga yokuqala) (njengoba abantu kuleyo nkathi babethanda umbala obomvu).

- Ku- Isikhathi se-Tch'ou eseMpumalanga, Confucius zamukela uhlelo lukaHia kanjalo Ttt yaphinde yashintshwa yaba yinyanga ”Kancane kancane"(ihlosi).

- The Uhlu lwamakhosi akwaTs'in kubuye kuguqulwe Ttt enyangeni “Hhi"(yengulube) okuyinyanga yeshumi.

- Ubukhosi bakwaHan bulandele iConfucions futhi babuye bakhetha inyanga “Dần” (ihlosi) ie inyanga yokuqala yenyanga.

     Kusukela kuleso sikhathi kuqhubeke, i-UTết Nguyên Đán”Seluzinzile futhi usuku nenyanga akusashintshiwe.

      Isizathu sokuthi abantu babe nezinketho ezishiwo ngaphambili ukuthi uhlu lwamakhosi ngamunye lwalunombono walo, kodwa, empeleni yonke imibono enjalo ivela esigabeni sokucabanga esinikeza isikhathi ukubaluleka okuthile kusukela ekudalweni komhlaba. “"(igundane) Isikhathi isikhathi sokubumba,Inkabi"(Buffalo) Isikhathi isikhathi umhlaba uqala ukusebenza ngasoKancane kancane"(Tiger) Isikhathi isikhathi umuntu azalwa ngaso.

QAPHELA:
1 Hlanganisa uSolwazi HUNG NGUYEN MANH, uDokotela wePhylosophy Emlandweni.
Ngokusho kuka-PHẠM ĐÌNH TÂN - Umkhosi waseVietnam eIntwasahlobo - Tinh Việt Literature Almanac - Spring Mậu Tuất - Ishicilelwe eSaigon ngo-1958, ikhasi 55.

BAN TU THU
01 / 2020

QAPHELA:
Umthombo: U-Vietnamese Lunar New Year - Umkhosi Omkhulu - Asso. UProf HUNG NGUYEN MANH, Udokotela we-Phylosophy emlandweni.
Images Izithombe ze-Bold kanye ne-sepia zisethwe nguBan Tu Thu - khadangwadia.com

BONA FUTHI:
◊  Kusuka ku-Sketches ekuqaleni kwekhulu lama-20 kuya emasikweni endabuko nomkhosi.
◊  Ukukhathazeka kwabantu be-provident - Ukukhathazeka ngenkukhu namakhekhe.
◊  Unyaka Omusha We-Vietnam Lunar - vi-VersiGoo
◊ njll.

(Wavakashela 1,636 izikhathi, 1 ukuvakashelwa namhlanje)