Umphakathi we-GIAY wamaqembu wezinhlanga ezingama-54 eVietnam

Hits: 412

    Ama-GIAY anabantu abahlala ku-54.002. In Lao Cai1, Ha Giang2, ULai Chau3 futhi Cao Bang4 Izifundazwe. Ama-GIAY abizwa nangokuthi UNhang, Dang, Pau Thin, uCui Chu futhi Xa. Ulimi lwe-GIAY lungolwesi IsiTay-Thai 5 iqembu.

    I-GIAY iprakthiza ukulima irayisi emasimini angaphansi komhlaba. Ngaphandle kwalokho, ama-milpas ayindawo yokuthuthukisa ukulima, kunikeza enye imali engenayo. I-GIAY ingemuva lokudla okuningana kwe-buffaloes yokudonsa, amahhashi okuhamba, izingulube nezinkukhu.

    AMADODA aseGiay agqoka amabhulukwe, amavesti amafishane namajazi. Abesifazane bagqoka amabhulukwe anezindwangu ezinamapeni amahlanu ngaphansi kwekhwapha langakwesokudla nebhulukwe. Bafaka isilonda sabo sezinwele ekhanda noma basebenzise umshuqulo. Ama-motif ahlobisiwe avame ukubonakala ezingutsheni zesifazane, amasaka, imicamelo, amakhethini nezingubo zezingane.

   Imizana ye-GIAY iminyene kakhulu, eminye ingaqukatha amakhulu amakhaya. Abantu be-GIAY bavame ukuhlala ezindlini-ezisekelweni (eHa Giang6 noCa Bang7) nezindlu ezakhiwe emhlabathini (eLao Cai 1 noLai Chau3). Ingaphakathi lendlu lisebenzela ukwamukela izivakashi nokubeka i-altare lokhokho. Umbhangqwana ngamunye uhlala egumbini elincanyana eligciniwe.

    Isiko lezinzalamizi umthetho wemindeni ye-GIAY. Izingane zithatha isibongo sikayise. Umndeni wensizwa ofuna umshado wendodana yawo. Ngemuva komshado umakoti uza azohlala nomndeni womyeni wakhe. Kodwa-ke, indawo yokuhlala matrilocal nayo iyathandwa. Emshadweni odlule ngokuthi “kuthunjwe” kwenzeka ngezivumelwano zomakoti kanye nomndeni wakhe lapho insizwa yayingakwazi ukukhokhela isethembiso nemikhosi yomshado.

    ABESIFAZANE baseGIAY abakhulelwe kumele balalele izindlela abazisebenzisayo futhi bathandazele ukubeletha okuphephile. Lapho ingane inenyanga eyodwa izelwe kwenziwa umkhosi wokwazisa amadlozi ngokuzalwa nokuthandazela ukuvikelwa kwawo. Emcimbini lo soccerer ubhala esiqeshini sendwangu ebomvu i-horoscope yengane. I-horoscope ibuzwa ngomshado womnikazi nomngcwabo kamuva.

   Ngokwemiqondo ye-cosmogonic kaGIAYS, indawo yonke yakhiwe ngumhlaba wabaphilayo umhlaba wasezulwini kanye nabaphansi. Uma umuntu eshonile, kuyisiko ukuthi uma umngcwabo nokungcwatshwa kuhlelwe ngokucophelela, umufi uzothwalwa aye ezulwini. Ngokuphambene nalokho, kuzolahlwa kwabaphansi.

   E-altare, i-GIAY ayikhonzi okhokho bayo kuphela kepha futhi nezinhlobo zasekhishini, isibhakabhaka nomhlaba. Bakhonza noNkulunkulukazi Wokubeletha nomoya wasendlini. Eminye imindeni ikhonza ngisho nokhokho benkosikazi. Okhokho basendulo bakhulekelwa njengabahlengikazi.

   Amagugu esiko le-GIAY acebe kubandakanya nezinganekwane eziningi zasendulo, izinkondlo, ama-proverius, iphazili nezingoma zabantu. Izindaba eziningi zichaza ngemvelo. Ezinye izindaba zilandiswa ngokuhambisana nezingoma (izindaba ezihlabelelwayo). Ama-Folksongs athandwa ngezinhlobo ezahlukahlukene zemvelo nama-tunes ngokwezifiso zothando.

Abesifazane abangama-Giay - ikhekhe leRom - Holylandvietnamstudies.com
GIAY abesifazane benza ikhekhe laseRom eLao Cai (Umthombo: VOV-world)

BUKA OKUNINGI:
◊  UMPHAKATHI WAMAQEMBU ETHNIC WAMA-54 eVietnam - Isigaba 1.
◊  Umphakathi we-BA NA wamaqembu angama-54 e-Vietnam.
◊  I-BO Y Community yamaqembu angama-54 wezinhlanga eVietnam.
◊  Umphakathi we-BRAU wamaqembu wezinhlanga ezingama-54 eVietnam.
◊  Umphakathi we-BRU-VAN KIEU wamaqembu ezinhlanga ezingama-54 eVietnam.
◊  Umphakathi weCHO RO wamaqembu angama-54 amaNhlanga eVietnam.
Uhlobo lwe-Vietnamese (vi-VersiGoo): ICONG DONG 54 Dan toc Viet Nam - Phan 1.
Uhlobo lwe-Vietnamese (vi-VersiGoo) ngeWeb-Voice:  Nguoi BA NA trong Cong dong 54 Dan toc anh em o Viet Nam.
Uhlobo lwe-Vietnamese (vi-VersiGoo) ngeWeb-Voice:  Nguoi Bo Y trong Cong dong 54 UDan toc anh em o Viet Nam.
Uhlobo lwe-Vietnamese (vi-VersiGoo) ngeWeb-Voice:  Nguoi BRAU trong Cong dong 54 UDan toc anh em o Viet Nam.
Uhlobo lwe-Vietnamese (vi-VersiGoo) ngeWeb-Voice:  Nguoi BRU-VAN KIEU trong Cong dong 54 Dan toc anh em o Viet Nam.
Uhlobo lwe-Vietnamese (vi-VersiGoo) ngeWeb-Voice:  Nguoi CHO RO trong Cong dong 54 UDan toc anh em o Viet Nam.
Uhlobo lwe-Vietnamese (vi-VersiGoo) ngeWeb-Voice:  Nguoi CHAM trong Cong dong 54 UDan toc anh em o Viet Nam.
Uhlobo lwe-Vietnamese (vi-VersiGoo) ngeWeb-Voice:  Nguoi CHU RU trong Cong dong 54 UDan toc anh em o Viet Nam.
Uhlobo lwe-Vietnamese (vi-VersiGoo) ngeWeb-Voice:  Nguoi CHUT trong Cong dong 54 UDan toc anh em o Viet Nam.
Uhlobo lwe-Vietnamese (vi-VersiGoo) ngeWeb-Voice:  Nguoi CONG trong Cong dong 54 UDan toc anh em o Viet Nam.
Uhlobo lwe-Vietnamese (vi-VersiGoo) ngeWeb-Voice:  Nguoi DAO trong Cong dong 54 UDan toc anh em o Viet Nam.
Uhlobo lwe-Vietnamese (vi-VersiGoo) ngeWeb-Voice:  Nguoi GIAY trong Cong dong 54 UDan toc anh em o Viet Nam.
◊ njll.

BAN TU THU
06 / 2020

AMANOTHI:
1 :… Iyabuyekeza…

QAPHELA:
◊ Umthombo & Izithombe:  Amaqembu angama-54 Ezinhlanga eVietnam, Abashicileli bakaTong Tan, we-2008.
◊ Zonke izingcaphuno nemibhalo ebhalwe ngomalukeke isethwe nguBan Tu Thu - khadangwadia.com

(Wavakashela 1,214 izikhathi, 1 ukuvakashelwa namhlanje)